Dis duidelik dat Markus groot klem lê op Jesus se houding en boodskap ten opsigte van die tempel in Jerusalem. Na Jesus se intog in Jerusalem is sy stelling (Markus 11:11) baie opvallend en vol betekenis : "En Jesus het in Jerusalem gekom en in die tempel. En nadat Hy alles rondom bekyk het, en omdat dit al aand was, het Hy met die twaalf uitgegaan na Betánië...” Jesus doen inspeksie van die tempel en dit lei tot sy oordeelshandelinge in die tempel, onderstreep deur die vervloeking van die vyeboom. Die boodskap (wat ook sterk deur die Johannes evangelie uitgelig word) is dat die Joodse tempel en tempelbedeling misluk het. JESUS SELF IS NOU GOD SE TEMPEL. In Hom beleef ons nou die heerlikheid van God. Hy gee ons toegang tot die ware aanbidding van God!
In antwoord op die dissipels se opmerking in Markus 13:1 maak Jesus dit verder baie duidelik dat die tempel totaal verwoes gaan word! “Daar sal sekerlik nie een klip op die ander gelaat word wat nie afgebreek sal word nie!” (Markus 13:2) Dis seker ook nie om dowe neute dat Markus meld dat Jesus “regoor die tempel” gaan sit het nie. (Markus 13:3)
JESUS SELF IS ONS TEMPEL, ONS EWIGE HOËPRIESTER EN ONS ALGENOEGSAME OFFER!
(Israel en die Moslems se gewoel by Al Aqsa raak dus nie God se tempel nie!)
VOORTEKENS
Jesus se verdere lering in Markus 13:4-23 gaan spesifiek oor wanneer “hierdie dinge” sou plaasvind. Jesus wil duidelik maak dat hierdie dinge in vers 4-23 voorlopige gebeure is wat nie verkeerd verstaan moet word asof die wederkoms al aangebreek het nie! Jesus se hoofpunt hier is om die dissipels te waarsku dat hulle nie ontstel moet word deur die voorlopige tekens nie en dit ook nie moet verstaan as die aanbreek van die wederkoms self nie!
Moenie voorlopige tekens met wederkoms verwar nie! (as ons dit so verstaan is daar geen konflik met die “tekens” en die uitspraak van Jesus in vers 32 nie!) Die voortekens bepaal nie die tyd van die wederkoms nie, daar moet dus nie afleidings rondom die tyd van die wederkoms vanuit hulle gemaak word nie. Hierdie voortekens word in Markus 13:8 met geboortepyne (Grieks - wdin)) vergelyk. In die Ou Testament verwys “geboortepyne” herhaaldelik na Goddelike oordeel (byv. Jesaja 13:8, 26:17, Miga 4:9ev) Die klem wat gelê word op “begin” suggereer dat die tydperk voor die verskyning van die Messias lank kan wees. God se kinders moet voorbereid wees vir ‘n lang tyd van verdrukking.
VERVOLGING EN EVANGELISASIE
Jesus beklemtoon dat as die dissipels hoor van onrus en rampe, moet hulle nie ontstel word nie. Hulle mag ook nie toelaat dat hulle mislei word en hulle aandag van hulle werk afgelei word nie. Hulle hooftaak bly die verkondiging van die evangelie aan alle nasies! (Markus 13:10) Hierdie werk gaan tot strawwe vervolging aanleiding gee. Jesus berei sy dissipels voor vir vervolging, soortgelyk aan sy eie. (Let op die herhaling van die woord “oorlewer” in vers 9,11,12.) Jesus se oorlewering en lyding is die proto-tipe van dit wat sy volgelinge te wagte kan wees. “Almal sal julle haat. Maar onthou : Wie volhard tot die einde sal gered word!” (Markus 13:13) Jesus se hoofboodskap is : GAAN AAN, VOLHARD, DIS NOG NIE DIE EINDE NIE!
Dink aan die groot troos van hierdie gedeelte vir vervolgde Christene (toe en nou). Ons vervolging is nie iets abnormaal of vreemd nie, Jesus het dit voorsien, en boonop : ons verduur dit wat Hy ter wille van ons verduur het!
VERVOLGING IS DIE VOORLAND VAN ELKE VRUGBARE GELOWIGE!
VLUG
In Markus 13:14-23 fokus Jesus baie spesifiek op die plaaslike situasie in Judea en Jerusalem wat sou uitloop op die groot verwoesting van die tempel in 70nC deur die Romeine. (Die geskiedskrywer Flavius Josephus het hieroor uitgewei en baie inligting nagelaat.)
Jesus gebruik terminologie uit die boek Daniel. (Daniël 9:27,11:31, 12:11) Hy waarsku dat die “gruwel van die verwoesting” naby is en dat die vlug vanaf Jerusalem en Judea noodsaaklik is. Hierdie uitdrukking in Daniel beskryf ‘n afstootlike gruwel wat so erg is dat die mense die tempel sal agterlaat. Hierdie profesie van Daniel is alreeds vervul in 168vC toe Antiochus Epifanus die tempel ontheilig het deur ‘n altaar vir Zeus daar op te rig, waarop varke geoffer is. Jesus se gebruik van die uitdrukking dui daarop dat iets soortgelyks sou gebeur en dat daar weer ‘n ontheiliging van die tempel sou plaasvind. (Die herhaling van geykte profetiese temas om nuwe situasies te beskryf, is algemeen in die Skrif. Dit kom gereeld in Openbaring voor.) Die presiese aard van die ontheiliging word nie aangedui nie.
Die hoofklem in hierdie gedeelte is die opdrag om te vlug. Dis die praktiese raad wat Jesus aan die mense gee van sy eie geslag/tydgenote.
Die opdrag om te vlug veronderstel ‘n krisistyd in die geskiedenis, maar nie die finale einde nie! In Openbaring word “vlug” juis as futiel en nutteloos beskryf! (Openb. 6:15-17) Hierdie gebeure is beslis nie op die wederkoms van Jesus van toepassing nie (dan hoef God se kinders hoegenaamd nie te vlug nie), maar op die historiese situasie van oorlog wat sou uitloop op die verwoesting van Jerusalem en die tempel.
Jesus se boodskap hier is : “Daar wag vreeslike dinge op julle, vlug betyds as julle kans kry, maar moenie julle laat mislei nie, dis nog nie die finale einde nie!”
Ons is nie direk deel van hierdie historiese gebeure nie. Dis lankal verby. In ons dag is dit egter ook so dat vals profete floreer in tye van rampe en onrus. Moenie jou deur hulle praatjies laat vang nie!
PASOP VIR VALS PROFETE WAT IN MOEILIKE TYE OP HULLE PROOI TOESAK!
WEDERKOMS
Vanaf vers 24 is daar ‘n duidelike wending in die rede van Jesus. Hy bespreek nou sy wederkoms.Teenoor die valse hoop wat baie mense sal mislei is die ware hoop op die koms van Jesus! Fokus op Jesus self en moenie julle deur hierdie tussentydse dinge van koers af laat bring nie!
Jesus gee hoegenaamd nie nou ‘n tydsaanduiding van wederkoms nie. Hy het die dinge wat in sy dissipels in die onmiddellike toekoms te wagte kan wees uitgelig en dit duidelik gemaak dat sy koms nie sal plaasvind voor hierdie voorlopige gebeure nie.
Om die onbeskryfbare omvang en effek, heerlikheid en katastrofale aard van die wederkoms te teken, gebruik Jesus (Markus 13:24-26) terminologie uit Joël 2:10, 3:15; Jesaja 13:10;34:4; Esegiël 32:7-8; Amos 8:9. Die inmekaarval van kosmiese strukture wys op God se radikale ingrype en gepaardgaande katastrofes in die geskiedenis. Die lot van die heelal en die mens is ineengevleg. Met die sondeval is die hele skepping aan nietigheid onderwerp, met die mens se finale verlossing sal die hele skepping weer bevry word! (Vergelyk Romeine 8)
In Markus 13:26-27 gaan als oor aksies van die Seun van die mens. HY kom. HY maak die uitverkorenes bymekaar deur die engele. SY triomf word beskryf in terme van die Seun van die mens, die misterieuse figuur in Daniel 7:13ev. Jesus beklemtoon hier wat Hy reeds vir sy dissipels geleer het. Hy word verneder en ly, maar Hy kom weer in heerlikheid! (Markus 8:31,38)
Jesus maak sy verstrooides deur die engele bymekaar. “En dan sal Hy sy engele uitstuur, en Hy sal sy uitverkorenes uit die vier windstreke versamel, van die einde van die aarde af tot by die einde van die hemel.” (Markus 13:27) Die parallel met Deuteronomium 30:4 is uiters opvallend : “Al was jou verstrooides aan die einde van die hemel, daarvandaan sal die HERE jou God jou versamel, en daarvandaan sal Hy jou gaan haal.” Jesus herinterpreteer Israel se verwagtinge! Die onderliggende waarheid is dieselfde maar daar is diepgaande verskille. Die fisiese tempel en Jerusalem was die versamelplek van die verstrooides van Israel. Die tempel gaan nou finaal verdwyn (onthou die verdroogde vyeboom), maar die gevolg is ‘n nuwe hergroepering rondom Jesus self, die ware tempel!
As die vyeboom begin bot is mens seker dat die somer kom en dat dit naby is. Die beeld van vyeboom wat bot beklemtoon beslistheid van die gebeure en die nabyheid daarvan. Maar onthou om te weet iets is naby beteken nog nie ons weet wanneer nie!
WAAKSAAM EN NOGMAALS WAAKSAAM!
Markus 13:30 is ‘n baie omstrede vers wat uiteenlopende verklarings tot gevolg gehad het. “Voorwaar Ek sê vir julle, hierdie geslag sal sekerlik nie verbygaan voordat al hierdie dinge gebeur het nie.”
“Al hierdie dinge” verwys na “hierdie dinge” in vers 29. “Hierdie dinge” moet verstaan word in terme van die dissipels se vraag in vers 4 na aanleiding van Jesus se uitspraak oor die verwoesting van die tempel. “Vertel ons, wanneer sal hierdie dinge wees, en wat is die teken wanneer al hierdie dinge volbring word?” “Hierdie geslag” verwys na die tydgenote van Jesus. Inderdaad is die verwoesting van Jerusalem binne die leeftyd van Jesus se geslag voltrek. Sluit “hierdie dinge” nie ook die wederkoms self in nie? Het Jesus dan nie ‘n fout gemaak nie? NEE, vers 30 word gerelativeer deur vers 32. “Maar van daardie dag en dié uur weet niemand nie, ook nie die engele in die hemel of die Seun nie, maar net die Vader.” Vers 30 en 32 moet saam in balans verstaan word. Vers 30 verwys dus streng gesproke na die verwoesting van die tempel en die ander voorlopige tekens en vers 32 na die wederkoms self. Dit maak absoluut sin as mens in gedagte hou dat Jesus se hoofdoel met hierdie rede van Hom, die aansporing tot paraatheid en waaksaamheid is. Hieroor kan niemand twyfel nie... al sou jy met van die detail uitleg verskil. Jesus se waarskuwings staan voorop:
Vers 5 "En Jesus antwoord hulle en begin te sê: Pas op dat niemand julle mislei nie."
Vers 9 "Maar wees julle vir julleself op die hoede, want hulle sal julle oorlewer aan regbanke, en in sinagoges sal julle geslaan word en voor goewerneurs en konings gebring word om My ontwil, vir hulle tot 'n getuienis".
Vers 23 "Maar julle moet op jul hoede wees. Kyk, Ek het alles vir julle vooruit gesê
En wanneer dit spesifiek gaan oor die tema van Jesus se wederkoms op ‘n ONBEKENDE tyd word die kwessie van waaksaamheid verder onderstreep :
Vers 33 "Pas op, waak en bid, want julle weet nie wanneer die tyd daar is nie."
Vers 35 "Waak dan, want julle weet nie wanneer die eienaar van die huis kom nie: in die aand of middernag of met die haangekraai of vroeg in die môre nie;"
Vers 37 "En wat Ek vir julle sê, sê Ek vir almal: Waak!"
BEREKENINGS EN BESPIEGELINGS
Dis tragies dat sommige (baie aktiewe) verklaarders Jesus se profetiese rede in Markus 13 juis gebruik om rondom tydsbepalings oor die wederkoms te bespiegel. Jesus se uitspraak rakende “hierdie geslag” is al min of meer as volg geïnterpreteer : Die vyeboom is ‘n simbool vir Israel. Israel het in 1948 ‘n onafhanklike staat geword. Binne daardie geslag sou die wederkoms plaasvind. ‘n Geslag in die Skrif is 40 jaar. Jesus se wederkoms sou in die laat tagtigerjare geskied. Natuurlik het dit nie gebeur nie en nou word daar gekyk na ‘n tydperk van 70 jaar, want ‘n leeftyd volgens die Bybel duur normaalweg 70 jaar!
Hierdie is ‘n voorbeeld van hoe mense die Skrif kan verkeerd interpreteer en juis teen die bedoelings van ‘n bepaalde Skrifgedeelte gaan. Jesus gaan uit sy pad om in Markus 13:32-37 te beklemtoon dat die tyd van die wederkoms ONBEKEND is. Die onbekendheid onderstreep juis die dringende noodsaaklikheid van waaksaamheid. Jesus sê dus : “Julle weet nie wanneer ek kom nie, jus daarom moet julle getrou op julle pos wees, besig met die werk (Vgl. Vers 34) wat julle gekry het!”
Let op die herhaling van “nie weet nie” :
Vers 32 “weet niemand nie”
Vers 33 “want julle weet nie”
Vers 35 ”want julle weet nie”
Die tyd van Jesus se koms is onbekend, die feit van sy koms is seker. Hierdie vooraftyd sal gekenmerk word deur vervolging, misleiding en rampe, maar dit moet ons nie ons fokus op volharding, waaksaamheid en die doen van ons werk laat verloor nie.
REG VERSTAAN?
Wie verstaan Markus 13 dan nou reg? Die eenvoudige gelowige wat daagliks biddend en waaksaam besig is met die werk wat sy Verlosser hom gegee het en nie sy ore aan valse profete uitleen nie!
WAAK JY?
[Ons beleef groter wordende boosheid en afvalligheid. Die volgende uit 2 Timoteus het my juis vanoggend weer aangespreek-
"Maar goddelose mense en bedrieërs sal voortgaan van kwaad tot erger, hulle wat verlei en verlei word. Maar bly jy in wat jy geleer het en waarvan jy verseker is, omdat jy weet van wie jy dit geleer het, en dat jy van kleins af die heilige Skrifte ken wat jou wys kan maak tot saligheid deur die geloof in Christus Jesus." (2 Timoteus 3:13-15) Bly by die basiese waarhede van die WOORD!]
Vir 'n bespreking van Ou Testamentiese profesie, kliek op PADSKRAPERDRYWER?